ნავთობი

.სასოფლო-სამეურნეო პროდუქციისგან დამზადებული საწვავის ფართოდ მოხმარების პროექტების რეალიზება უახლოეს მომავალში ვერ მოხერხდება მისი არამომგებიანობის გამო. ამის შესახებ საუბარია რუსეთის გლობალიზაციისა და სოციალური ძვრების ინსტიტუტის ეკონომიკური კვლევების ცენტრის მასალებში. ”ბიოლოგიური საწვავის ფართოდ გამოყენების გეგმების ეკონომიკური არამომგებიანობა გამოვლინდება მსოფლიოში საწვავის მოხმარების შემცირების ტალღაზე ნავთობის გაიაფების შედეგად. ეს გლობალური კრიზისის განვითარების შედეგად მოხდება. ბიოსაწვავი ბენზინს ბაზრიდან ვერ გააძევებს”, – ნათქვამია ანგარიშში.  ევროკავშირში შემუშავებული ცხრამეტწლიანი გეგმა ითვალისწინებს 2020 წლამდე ნავთობისგან მიღებული საწვავის 20%-ის ჩანაცვლებას ენერგიის ალტერნატიული წყაროებით. მათ რიცხვში შედის ბიოლოგიური საწვავი, ასევე ბუნებრივი აირი და წყალბადი. ამჟამად ევროკავშირში ავტომობილებისთვის ბიოლოგიური საწვავის გამოყენება 0,5%-საც ვერ აღწევს. 2020 წლისთვის იგეგმება მისი 8%-მდე გაზრდა. აშშ-ის შესაძლებლობები ეთანოლის წარმოებისა შესაძლებელს გახდის  მისი წილის 30%-მდე გაზრდას

დედამიწა

 დედამიწა მზის სისტემის მზიდან მესამე პლანეტაა. იგი უდიდესია დედამიწის ტიპის პლანეტებს შორის და სამყაროში ცნობილი ერთადერთი ადგილია, რომელიც დასახლებულია ცოცხალი არსებებით. იგი დაახლოებით 4,5 მილიარდი წლის წინ წარმოიქმნა და მალევე შეიძინა თავისი ერთადერთი ბუნებრივი თანამგზავრი მთვარე. დედამიწაზე ცხოვრობს გონიერი არსება — ადამიანი. 2009 წლის 12 დეკემბრის მონაცემებით დედამიწაზე 6 803 000 000 ადამიანი ცხოვრობს.

პანდა

 პანდა საყვარელი  ცხოველია.  იგი ბამბუკის ყლორტებს  ჭამს. იმ   წელს თუ  არ გაიხარა ბამბუკმა  , მაშინ  ბევრი  პანდა  იხოცება.

კომპასი

Tanaklaselebs SegiZliaT gamoiyenoT Zveli Cinelebis gamocdileba

da saxeldaxelod gaakeToT kompasi. 

SearCieT erTi romelime varianti da SeudeqiT saqmes.

kompasi 1.

kompasis gasakeTeblad aucilebeli masala:

• magniti

• pergamentis qaRaldi

• sakeravi nemsi

• gamWvirvali Wiqa

• wyali

                                                               

• Wikarti an sakancelario patara lursmani

 

cdis mimdinareoba:

1. gauyare nemsi pergamentis qaRaldSi, rogorc suraTzea naCvenebi.

2. nemsis wvetiani bolo gausvi 40-jer magnits yovelTvis erTi mimarTulebiT

(TiTqos daniT xis Zels Tlide). nemsi unda damagnitdes.

amis Semowmeba advilia: miuaxlove nemsis wveri Wikarts an lursmans –

isini damagnitebul nemss miekroba.

3. WiqaSi Caasxi wyali da zedapirze, Wiqis SuaSi, moaTavse qaRaldi

nemsiTurT.

cdis Sedegi:

nemsis damagnitebuli wveri CrdiloeTis mimarTulebiT ganlagdeba.

Seamowme, xom ar moxda es SemTxveviT. Semoatriale qaRaldi.

rodesac xels gauSveb, nemsis wveri kvlav CrdiloeTis mimarTulebiT

gadainacvlebs.

kompasi-2 (es kompasic Cinelebis mogonilia).

kompasis gasakeTeblad aucilebeli masala:

• magniti

• sakeravi nemsi

• Zafi

• fanqari

• gamWvirvale Wiqa

• Wikarti an sakancelario patara lursmani

cdis mimdinareoba:

1. sakerav nemss SuaSi moabi Zafi. Zafis meore bolos gaukeTe yulfi

fanqarze Camosacmelad.

2. nemsis wvetiani bolo gausvi 40-jer magnits yovelTvis erTi mimarTulebiT

(TiTqos daniT xis Zels Tlide). nemsi unda damagnitdes.

amis Semowmeba advilia: miuaxlove nemsis wveri Wikarts an lursmans –

isini damagnitebul nemss miekroba.

3. Zafis yulfSi gauyare fanqari da dade is Wiqaze ise, rom nemsi

CaeSves Wiqis SuagulSi.

cdis Sedegi:

nemsis damagnitebuli wveri CrdiloeTis mimarTulebiT ganlagdeba.

Seamowme, xom ar moxda es SemTxveviT. Semoatriale fanqari. nemsis

wveri kvlav CrdiloeTis mimarTulebiT gadainacvlebs.

ცდა

                                                                                                                                                                                    

ომპასი

კომპასი ორიენტაციის გაგნებისათვის განკუთვნილი ხელსაწყო. კომპასი პირველად ჩინეთში გამოიგონეს 2 ათასი წლის წინ, მოგვიანებით, XII საუკუნეში კი მისი გამოყენება ევროპაშიც დაიწყეს.

კომპასი მეტალისაგან დამზადებული მრგვალი კოლოფია. მის ცენტრში დამაგრებულია დამაგნიტებული ისარი. მისი ერთი ბოლო ლურჯად ან შავად არის შეღებილი, მეორე კი წითლად. კოლოფზე დამაგრებულია ჩამკეტი, რომელიც ისარ აჩერებს. მისი აშვების შემდეგ ისრის ლურჯი მხარე ჩრდილოეთს გვიჩვენებს.                                    

ახალი პლანეტა

                                     

ამერიკელმა ასტრონომებმა კეპლერის ტელესკოპის მეშვეობით ახალი პლანეტების აღმოჩენის შესახებ აუწყეს მსოფლიო საზოგადოებას. აღნიშნული ტელესკოპი შარშან მარტში ამოქმედდა.

    კეპლერის ტელესკოპი დედამიწის მსგავსი პლანეტების აღმოჩენას ისახავს მიზნად. თუმცა ტელესკოპის მუშაობის პირველი შედეგების მიხედვით აღმოჩენილია გაცილებით უფრო დიდი ზომის პლანეტები. 4 მათგანი იუპიტერზე უფრო დიდია , მეხუთე კი დაახლოებით ნეპტუნის ზომისაა.
   ნასას მეცნიერის უილიამ ბორუკის განცხადებით, აღნიშნული პლანეტები ისე სწრაფად მოძრაობენ ვარსკვლავების ორბიტის გარშემო, რომ იქაური წელიწადი დედამიწის რამდენიმე დღეს უდრის:
" მათ ძალიან მოკლე ორბიტები გააჩნიათ რომლებიც სამიდან ხუთ დღემდე გრძელდება. ამგვარი მოკლე ორბიტები იმის მაჩვენებელია რომ პლანეტები თავიანთი ვარსკვლავებიდან ძალზე მცირე მანძილით არიან დაშორებულნი და ამის გამო იქ მაღალი ტემპერატურაა."
  ასტრონომები პლანეტების ტემპერატურის დასადგენად ე.წ. კელვინის შკალას იყენებენ. ამ შკალის მიხედვით ცივი იუპიტერი 124 კელვინით, დედამიწა კი 300 კელვინის ტემპერატურით განისაზღვრება. უილიამ ბორუკის განცხადებით:
  " რაც შეეხება ტემპერატურას,  გავარვარებული ლავის ტემპერატურა 1300 კელვინს აღწევს. ეს პლანეტები კი გაცილებით უფრო ცხელია და ისინი ვარსკვლავებივით კაშკაშებენ."
  ამას წინათ ვაშინგტონში ამერიკელ ასტონომთა საზოგადოების სამეცნიერო კონფერენცია გაიმართა, რომელშიც კეპლერის ტელესკოპზე მომუშავე მეცნიერებიც ესწრებოდნენ.
  აღასანიშნავია რომ კეპლერის ტელესკოპით შორეული პლანეტის პირდაპირ დანახვა შეუძლებელია, თუ ის დიდი, კაშკაშა ვარსკვლავის ორბიტაში იმყოფება. ამიტომ ასტრონომები ვარსკვლავიდან მომავალ გამოსხივებას აკვირდებიან, რომლის ფონზეც გაიელვებენ ხოლმე მათ ორბიტაზე მყოფი პლანეტები. ახალი პლანეტები რწორედ ამ მეთოდით აღმოაჩინეს.
  კეპლერის ტელესკოპით დაახლოებით 100 000 ვარსკვლავზე აწარმოებენ დაკვირვებას, რომლებსაც შესაძლოა თავიანთი პლანეტარული სისტემა გააჩნდეთ.
  როგორც სან ხოსეს უნივერსიტეტის ასტრონომი ნატალი ბატალია აცხადებს, ახლად აღმოჩენილ პლანეტებს დაახლოებით ასი ღამის განმავლობაში აკვირდებოდნენ შერთებულ შტატებში და კანარის კუნძულებზე მდებარე ობსერვატორიებიდან.
   კეპლერის ტელესკოპის მეშვეობით პლანეტების გარდა იმ ვარსკვლავების შესახებაც მოიპოვებენ მნიშვნელოვან ინფორმაციას რომელთა ორბიტაზეც ბრუნავენ აღნიშნული პლანეტები. ამერიკელი მეცნიერის რონ გილიჰლენდის განცხადებით ჩვეულებრივი ტელესკოპის მეშვეობით ვარსკვლავის ზომის განსაზღვრა პლიუს-მინუს 10%-ით შეიძლება. კაპლერის ტელესკოპის საშუალებით კი ეს ცდომილება მხოლოდ 1%-მდე დადის.
  საინტერესოა რომ ის 100 000 ვარსკვლავი, რომლებსაც კეპლერის ტელესკოპი აკვიდება ნაკლებად აქტიურნი არიან, რაც ნიშნავს რომ მატ მიერ გამოსხივებული რადიაცია საშიში არ იქნება ამ პლანეტებზე სიცოცხლის არსებობისთვის.
   მეცნიერები კმაყოფილნი არიან კეპლერის ტელესკოპის მუშაობის შედეგებით და იმედოვნებენ რომ მომავალში დედამიწის მსგავსი პლანეტების აღმოჩენის მეტი საშუალება ექნებათ.